Ngày 15/08/2021 chị tôi điều khiển xe máy trên đoạn đưòng quốc lộ thuộc huyện Núi Thành – Quảng Nam thì bị tài xế xe tải gây tai nạn làm thiệt mạng. Ngày 20/03/2022, gia đình tôi nhận được thông báo của cơ quan CSĐT huyện Núi Thành với nội dung rất chung: “không khởi tố vụ án hình sự, lỗi chính do người bị hại”. Trước đó cơ quan này đã ra quyết định số 13/QĐ về việc “không khởi tố vụ án hình sự”.
Cơ quan này đã đọc cho gia đình tôi nghe về nội dung (trong đó có phân tích rõ lỗi của 2 bên, lỗi của bên gây tai nạn là chở quá trong tải 180% so với quy định). Tôi muốn hỏi rằng:
1. Gia đình tôi có được quyền yêu cầu cơ quan này cung cấp quyết định đó cho gia đình tôi không, và cả hồ sơ xử lý vụ án nữa.
2. Theo quy định của Bộ luật Hình sự thì chở quá tải có phải là vi phạm về quy định an toàn giao thông không? Nếu có thì có khởi tố hình sự không? Rất mong nhận được câu trả lời từ quý cơ quan.
Trả lời: (mang tính chất tham khảo)
Chào bạn, với trường hợp trên của bạn Đạt Điền xin được tư vấn cho bạn như sau:
Thứ nhất, theo quy định tại Điều 32 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 về việc bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự như sau:
Như vậy, gia đình bạn có quyền khiếu nại, tố cáo quyết định không khởi tố vụ án hình sự của cơ quan cảnh sát điều tra. Tuy nhiên, gia đình bạn không có quyền yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng cung cấp quyết định không khởi tố và hồ sơ vụ án. Còn khi bạn thực hiện quyền khiếu nại của mình cơ quan có thẩm quyền giải quyết có cho bạn tiếp cận quyết định trên hay hồ sơ xử lý vụ án hay không còn phụ thuộc vào nhiều vấn đề và do cơ quan có thẩm quyền giải quyết quyết định.
Khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan cảnh sát điều tra là quyền của người tố giác, báo tin, kiến nghị khởi tố được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự. Theo quy định tại khoản 2 Điều 158 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác hoặc báo tin về tội phạm có quyền khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Thời hiệu khiếu nại được quy định tại Điều 471 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cụ thể như sau:
- Thời hiệu khiếu nại là 15 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật.
- Trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu thì thời gian có lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.
Thứ hai, việc chở quá tải sẽ vi phạm về quy định an toàn giao thông và bị xử phạt hành chính theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP
Xử phạt vi phạm chở hàng hoá quá trọng tải là việc cán bộ cảnh sát giao thông xử phạt áp dụng hình thức xử phạt, đồng thời áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với người điều khiển xe, tổ chức sở hữu xe thực hiện hành vi vi giao thông theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính.
Đối với người điều khiển xe chở quá tải trọng, trước đây cơ quan chức năng chia làm 5 mức phạt lần lượt là: Quá tải 10-20%; 20-50%; 50-100%; 100-150% và trên 150% với mức phạt 1.000.000 đến 16.000.000 đồng.
Hiện nay, việc xử lý xe chở quá tải trọng áp dụng theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP, chỉ quy định còn 3 mức xử lý với mức phạt tương ứng như sau:
– Quá tải 10-20%: Phạt tiền từ 4.000.000 đến 6.000.000 đồng;
– Quá tải 20-50%: Phạt tiền từ 13.000.000 đến 15.000.000 đồng;
– Quá tải trên 50%: Phạt tiền từ 40.000.000 đến 50.000.000 đồng.
Tuy nhiên hiện nay, chưa có quy định nào quy định về việc chở xe quá tải sẽ bị khởi tố vụ án hình sự, các cơ quan chức năng cần khẩn trương nghiên cứu để có quy định cụ thể đối với mức vi phạm chở quá tải bao nhiêu thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Bởi việc xe chở hàng quá tải, uy hiếp trực tiếp đến các công trình có giá trị hàng nghìn tỷ đồng và đặc biệt là ảnh hưởng đến kinh tế-xã hội và an ninh quốc phòng. Đây là hành vi phá hoại và hành vi uy hiếp đến kinh tế quốc gia lớn thì việc đề nghị xử lý hình sự là hợp lý. Việc xử phạt phải đưa ra một lời cảnh báo có sức mạnh để người dân không vi phạm để bị phạt. Nếu người dân đã quan tâm đến việc xử phạt nặng như vậy thì họ sẽ không vi phạm.
Trên đây là câu trả lời của chúng tôi đối với câu hỏi: “Khởi kiện quyết định không khởi tố vụ án” của bạn. Để biết thêm các thông tin chi tiết về vấn đề này, Quý bạn đọc có thể kết nối 0966456678 để được tư vấn chuyên sâu. Ngoài ra, Luật Đạt Điền còn cung cấp nhiều dịch vụ liên quan đến thành lập, giải thể, tổ chức lại doanh nghiệp,…
Trân trọng./