Thưa Luật sư, tôi có câu hỏi muốn nhờ Luật sư tư vấn giúp như sau: tôi hiện đang bị nợ xấu ngân hàng vì còn nợ tín dụng số tiền là 16 triệu. Nay có người nhà gửi thư mời sang Úc để du lịch kết hợp đi làm trong thời gian là 3 tháng. Xin luật sư cho tôi hỏi trường hợp của tôi như vậy có được xuất cảnh không? Xin tư vấn giúp em. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Câu trả lời của Luật sư: Luật Đạt Điển xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi về vấn đề nợ xấu ngân hàng có được xuất cảnh, chúng tôi xin đưa ra quan điểm tư vấn về vấn đề nợ xấu ngân hàng có được xuất cảnh như sau:
Căn cứ pháp lý:
1. Các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh
Hiện nay, quy định mới nhất về các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh được quy định tại Điều 36 Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019, cụ thể bao gồm các trường hợp sau đây:
- Bị can, bị cáo; người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố mà qua kiểm tra, xác minh có căn cứ xác định người đó bị nghi thực hiện tội phạm và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn hoặc tiêu hủy chứng cứ theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.
- Người được hoãn chấp hành án phạt tù, người được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện trong thời gian thử thách, người được hưởng án treo trong thời gian thử thách, người chấp hành án phạt cải tạo không giam giữ trong thời gian chấp hành án theo quy định của Luật Thi hành án hình sự.
- Người có nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nếu có căn cứ cho thấy việc giải quyết vụ án có liên quan đến nghĩa vụ của họ đối với Nhà nước, cơ quan, tổ chức, cá nhân và việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc để bảo đảm việc thi hành án.
- Người phải thi hành án dân sự, người đại diện theo pháp luật của cơ quan, tổ chức đang có nghĩa vụ thi hành bản án, quyết định được thi hành theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự nếu có căn cứ cho thấy việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc để bảo đảm việc thi hành án.
- Người nộp thuế, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế, người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài trước khi xuất cảnh chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.
- Người đang bị cưỡng chế, người đại diện cho tổ chức đang bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn.
- Người bị thanh tra, kiểm tra, xác minh có đủ căn cứ xác định người đó vi phạm đặc biệt nghiêm trọng và xét thấy cần ngăn chặn ngay việc người đó trốn.
- Người đang bị dịch bệnh nguy hiểm lây lan, truyền nhiễm và xét thấy cần ngăn chặn ngay, không để dịch bệnh lây lan, truyền nhiễm ra cộng đồng, trừ trường hợp được phía nước ngoài cho phép nhập cảnh.
- Người mà cơ quan chức năng có căn cứ cho rằng việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.
Như vậy, theo quy định này, chỉ có 9 trường hợp công dân bị hoãn xuất cảnh ra nước ngoài.
2. Nợ xấu ngân hàng thì có được xuất cảnh?
Nợ xấu chính là những khoản nợ quá hạn của các chủ thể khi không trả lãi hoặc trả gốc trong một thời gian nhất định. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng căn cứ vào các khoản vay và khả năng trả nợ của khách hàng để hạch toán các khoản vay và phân định vào các nhóm thích hợp.
Theo như thông tin bạn cung cấp, bạn đang bị nợ xấu ngân hàng vì còn nợ tín dụng số tiền là 16 triệu và hiện tại đang có nhu cầu xuất cảnh sang Úc. Căn cứ quy định nêu trên, pháp luật không quy định về việc cấm hay hoãn xuất cảnh đối với trường hợp đang nợ xấu ngân hàng.
Tuy nhiên, tại Khoản 3 Điều 36 có quy định công dân bị hoãn xuất cảnh nếu là công dân đó là người có nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nếu có căn cứ cho thấy việc giải quyết vụ án có liên quan đến nghĩa vụ của họ đối với Nhà nước, cơ quan, tổ chức, cá nhân và việc xuất cảnh của họ ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc để bảo đảm việc thi hành án.
Điều đó được hiểu là, nếu bạn đang nợ xấu ngân hàng chưa thể trả được và ngân hàng đã tiến hành các thủ tục khởi kiện bạn tại tòa án để yêu cầu bạn phải thực hiện nghĩa vụ trả tiền, trong quá trình giải quyết đơn khởi kiện tòa án xét thấy việc bạn xuất cảnh ra nước ngoài sẽ gây khó khăn rất lớn thì có thể bạn sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh. Còn ngược lại nếu ngân hàng chỉ đưa bạn vào danh sách nợ xấu mà thực hiện thủ tục khởi kiện thì chưa có căn cứ để tạm hoãn xuất cảnh với bạn.
Mặc dù vậy, nhưng để tránh những rắc rối hoặc tranh chấp có thể phát sinh trước khi xuất cảnh, bạn nên có văn bản thông báo cho ngân hàng mà mình đang có nghĩa vụ trả nợ biết về việc xuất cảnh cũng như ủy quyền cho thân nhân quản lý tài sản và trả lãi hàng tháng, trả gốc khi đến hạn cũng như việc thực hiện các biện pháp bảo đảm về việc thanh toán nợ theo yêu cầu từ phía ngân hàng.