Khởi kiện quyết định không khởi tố vụ án

Công ty Luật Đạt Điền cho tôi hỏi về việc: Khởi kiện quyết định không khởi tố vụ án

Ngày 15/08/2021 chị tôi điều khiển xe máy trên đoạn đưòng quốc lộ thuộc huyện Núi Thành – Quảng Nam thì bị  tài xế xe tải gây tai nạn làm thiệt mạng. Ngày 20/03/2022, gia đình tôi nhận được thông báo của cơ quan CSĐT huyện Núi Thành với nội dung rất chung: “không khởi tố vụ án hình sự, lỗi chính do người bị hại”. Trước đó cơ quan này đã ra quyết định số 13/QĐ về việc “không khởi tố vụ án hình sự”.

Cơ quan này đã đọc cho gia đình tôi nghe về nội dung (trong đó có phân tích rõ lỗi của 2 bên, lỗi của bên gây tai nạn là chở quá trong tải 180% so với quy định). Tôi muốn hỏi rằng:
1. Gia đình tôi có được quyền yêu cầu cơ quan này cung cấp quyết định đó cho gia đình tôi không, và cả hồ sơ xử lý vụ án nữa.

2. Theo quy định của Bộ luật Hình sự thì chở quá tải có phải là vi phạm về quy định an toàn giao thông không? Nếu có thì có khởi tố hình sự không? Rất mong nhận được câu trả lời từ quý cơ quan.

Trả lời: (mang tính chất tham khảo)

Chào bạn, với trường hợp trên của bạn Đạt Điền xin được tư vấn cho bạn như sau:

Thứ nhất, theo quy định tại Điều 32 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 về việc bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự như sau:

• Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền khiếu nại, cá nhân có quyền tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động tố tụng hình sự của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc của bất cứ cá nhân nào thuộc các cơ quan đó.
• Cơ quan, người có thẩm quyền phải tiếp nhận, xem xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo kịp thời, đúng pháp luật; gửi văn bản kết quả giải quyết cho người khiếu nại, tố cáo, cơ quan, tổ chức khiếu nại và có biện pháp khắc phục.
• Trình tự, thủ tục, thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo do Bộ luật này quy định.
• Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống người khác.

Như vậy, gia đình bạn có quyền khiếu nại, tố cáo quyết định không khởi tố vụ án hình sự của cơ quan cảnh sát điều tra. Tuy nhiên, gia đình bạn không có quyền yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng cung cấp quyết định không khởi tố và hồ sơ vụ án. Còn khi bạn thực hiện quyền khiếu nại của mình cơ quan có thẩm quyền giải quyết có cho bạn tiếp cận quyết định trên hay hồ sơ xử lý vụ án hay không còn phụ thuộc vào nhiều vấn đề và do cơ quan có thẩm quyền giải quyết quyết định.

Khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan cảnh sát điều tra là quyền của người tố giác, báo tin, kiến nghị khởi tố được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự. Theo quy định tại khoản 2 Điều 158 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 thì cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác hoặc báo tin về tội phạm có quyền khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Thời hiệu khiếu nại được quy định tại Điều 471 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cụ thể như sau:

• Thời hiệu khiếu nại là 15 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật.
• Trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu thì thời gian có lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.

Thứ hai, việc chở quá tải sẽ vi phạm về quy định an toàn giao thông và bị xử phạt hành chính theo Nghị định 123/2021/NĐ-CP

Xử phạt vi phạm chở hàng hoá quá trọng tải là việc cán bộ cảnh sát giao thông xử phạt áp dụng hình thức xử phạt, đồng thời áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với người điều khiển xe, tổ chức sở hữu xe thực hiện hành vi vi giao thông theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính.

Đối với người điều khiển xe chở quá tải trọng, trước đây cơ quan chức năng chia làm 5 mức phạt lần lượt là: Quá tải 10-20%; 20-50%; 50-100%; 100-150% và trên 150% với mức phạt 1.000.000 đến 16.000.000 đồng.